Pakiet Mobilności 2023 – wszystko co musisz wiedzieć

W 2023 roku w życie wejdą następne zmiany, które dotyczą pakietu mobilności. Związane są między innymi z bazami eksploatacyjnymi, koniecznością składania oświadczeń w sprawie zatrudnionych oraz liczby kierowców. W jaki sposób przepisy dotyczące pakietu mobilności 2023 wpłyną branżę transportową i z jakiego powodu uznawane są za kontrowersyjne przez sporą część przewoźników z Polski? Przekonaj się sam.

Pakiet mobilności – co to? 

W lipcu 2020 roku Parlament Europejski ogłosił szereg nowych przepisów. Pakiet mobilności to zbiór przepisów i regulacji, które dotyczą transportu drogowego w krajach Unii Europejskiej. Celem wprowadzanych zmian jest zreformowanie warunków, w których pracuje kierowca oraz uregulowanie transportowego rynku. Z jakiego powodu powyższe zmiany mają zostać wprowadzone?

Opisywane powyżej zmiany związane z Pakietem Mobilności w unijnych rozporządzeniach, które chce wprowadzić prawodawca, odnoszą się do zasad, na których operuje przewoźnik w Unii Europejskiej. Należy dodać, że Francja i Niemcy zaimplementowały już przepisy wewnątrz swoich krajów, które istotnie wpływają na transport międzynarodowy. Konkretniej, dotyczą one kierowców, którzy przyjeżdżają z innych krajów i swoją pracę wykonują na terenie Francji lub Niemiec. Obejmują one między innymi:

• Pracę kierowcy, a więc jego czas pracy i odpoczynku
• Delegowanie kierowców
• Tachograf
• Kabotaż
• Ogólnej działalności firm z branży transportowej

Z punktu widzenia polskich przewoźników, omawiane przepisy istotnie zmniejszają konkurencyjność oraz wyraźnie zmuszają do ponoszenia większych kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Z powodu nowego prawa kierowcy wykonujący przewozy z zagranicy, którzy swoje przejazdy realizują w innych krajach, zyskają wynagrodzenia współmierne do wynagrodzeń kierowców w wybranym państwie. Przepisy nie dotyczą jednak ani transportu bilateralnego, ani przejazdu tranzytowego.

Do tej pory polskie firmy delegowały kierowców, którzy swoją pracę wykonywali w pozostałych krajach Unii i płacili im stawki polskie, dzięki czemu na rynku panowała istotnie większa konkurencyjność. W ramach Pakietu Mobilności obowiązkiem pracodawcy będzie wypłacenie wynagrodzenia w wysokości płacy minimalnej, która obowiązuje w konkretnym państwie. Dotyczy to również transportu kabotażowego (przewóz towaru w granicach innego państwa wspólnoty) oraz cross trade (przewóz towaru między krajami Unii innymi niż ten, w którym firma została zarejestrowana). Tego rodzaju regulacje istotnie wpłyną na transport międzynarodowy.

Pakiet mobilności UE – geneza powstania.

Zasadniczo sam pakiet mobilności powstał, aby unormować sytuację zawodu przewoźnika drogowego na terenie Unii Europejskiej oraz zwiększyć bezpieczeństwo w branży transportowej. Pierwsze zmiany dla przewoźników wprowadzano z myślą o ważnych obszarach w komunikacji lądowej, które obejmą rynek międzynarodowy.

Pierwsze przepisy zostały wprowadzone już 20 sierpnia 2020 roku i dotyczyły one głównie czasu jazdy i odpoczynku kierowców. Zwrócono uwagę na następujące rozwiązania.

Odpoczynek tygodniowy

W związku z tym punktem kierowca powinien mieć zapewnione właściwe warunki odpoczynku. Oznacza to, że powinien mieć tygodniowe i regularne okresy wypoczynkowe (minimalny czas wynosi 45 godzin), które kierowca nie może spędzać w kabinie pojazdu. Zamiast tego może zatrzymać się w hotelu przy parkingu na koszt pracodawcy. 

Powrót do bazy

Zapisy Pakietu mówią także o tym, że każdy pojazd musi powrócić do swojej bazy chociaż raz na 4 tygodnie. Mają one sprowadzać się do utrzymania pojazdów w stanie zdolnym do pracy i skrócić czas kierowców za granicą.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że zdaniem wielu negujących zapisy Pakietu, tego rodzaju rozwiązanie nie tylko zwiększy puste przebiegi, ale i trwale, i negatywne przyczyni się do pogorszenia jakości środowiska naturalnego poprzez zwiększenie emisji CO2.

Dłuższy czas jazdy

Regulacje stworzyły możliwość wydłużenia czasu jazdy (tygodniowego lub dziennego) nawet o godzinę, jeżeli kierowca ma zakończyć podróż w bazie lub miejscu zamieszkania. Istnieje możliwość wydłużenia czasu jazdy o 2 godziny (z uwzględnieniem przerwy 30-minutowej), jeśli kierowca zamierza odbyć tygodniowy odpoczynek.

Przerwa w trakcie jazdy

Jeżeli kierowca znajduje się w załodze złożonej z większej liczby osób, może on odbyć 45-minutową przerwę wyłącznie, gdy nie pomaga on kierowcy, który prowadzi pojazd.

Kolejne zmiany – Pakiet Mobilności 2022

Nowe zmiany, które objęły Pakiet Mobilności, zostały zaimplementowane na przestrzeni 2022 r. Skupiały się one w dużej mierze na wynagradzaniu delegowanych kierowców transportu międzynarodowego, jak i wpisów w tachografie. Tachografy inteligentne drugiej generacji, których obowiązkowa wymiana przypada na wrzesień 2025 roku, mają dokonywać wpisy automatycznie. Poza tym wprowadzono także wiele innych zmian dotyczących mobilności w transporcie, które mają istotnie wpłynąć na transport międzynarodowy.

Pakiet mobilności 2023 – co musisz wiedzieć?

Wyżej wymienione regulacje nie są wcale końcem zmian. W nowym roku wejdzie w życie sporo nowych przepisów, których transport międzynarodowy i krajowy może się spodziewać.

Liczba miejsc postojowych w bazach

Firma transportowa zarejestrowana w Polsce powinna spełniać następujące wymagania. Baza eksploatacyjna musi znajdować się w Polsce, a także musi na swoim wyposażeniu mieć konkretny sprzęt, który pozwala na prowadzenie sprawnej i ciągłej działalności. Wielkość ekwipunku ma być proporcjonalna do skali samej działalności i musi się w nim znaleźć minimalnie jedno miejsce postojowe, a także miejsca do załadunku, rozładunku, naprawy i konserwacji na pojazd. Od końca 2022 i początku 2023 liczba miejsc musi równać się 1/3 floty, które obejmuje licencja. Jeżeli przewoźnik posiada małą liczbę samochodów (1 lub 2), wystarczy, że na parkingu znajdzie się jedno miejsce.

Oświadczenia związane z kierowcami

Ustawa określa, że firma posiadająca pozwolenie na wykonywanie działalności przewoźnika musi składać pisemne oświadczenia, w których wskazuje liczbę kierowców zatrudnionych. Wliczają się w to kierowcy, którzy wykonywali prace w roku uprzednim (2022). Co więcej, należy przedłożyć także informacje co do średniej arytmetycznej liczby kierowców, którzy wykonywali operacje transportowe w minionym roku względem zgłoszenia. Zobowiązanie to jest całoroczne.

Tachografy

Od sierpnia 2023 ma pojawić się nowa generacja tachografów, które instalowane będą w pojazdach świeżo rejestrowanych. Wedle wskazań od 2025 będą one także instalowane w pojazdach starszych.